สีหโกฏฐุกชาดก

ตัวเหมือนราชสีห์แต่เสียงไม่เหมือน

พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ ณ พระเชตวันมหาวิหาร ทรงปรารภพระโกกาลิกะตรัสพระธรรมเทศนานี้ ดังนี้

ในอดีตกาลครั้งพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติอยู่ในกรุงพาราณสี ครั้งนั้นพระโพธิสัตว์ถือกำเนิดเป็นราชสีห์อยู่อาศัยในหิมวันตประเทศ สมจรกับนางสุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่ง จนกำเนิดลูกขึ้นตัวหนึ่ง รูปร่างเหมือนราชสีห์ผู้เป็นพ่อ แต่มีเสียงเหมือนอย่างนางสุนัขจิ้งจอกผู้เป็นแม่ วันหนึ่ง เมื่อฝนตกขาดเม็ดแล้ว เหล่าราชสีห์บันลือสีหนาทเล่นหยอกกันอยู่ ลูกนางสุนัขจิ้งจอกตัวนั้น มันก็ต้องการบันลือสีหนาทในระหว่างเหล่าราชสีห์บ้าง จึงได้ส่งเสียงออกมา แต่เสียงมันเป็นเสียงหอนของสุนัขจิ้งจอก เหล่าราชสีห์อื่นได้ฟังเสียงของมัน จึงพากันนิ่ง ลูกราชสีห์ร่วมชาติของพระโพธิสัตว์อีกตัวหนึ่ง ได้ยินเสียงของมันแล้ว จึงพูดว่าพ่อราชสีห์ตัวนี้เหมือนเราด้วยสีเป็นต้น แต่เสียงของมัน ไม่ยักเหมือน มันเป็นสัตว์ประเภทไหน เมื่อจะถามจึงกล่าวคาถาแรกว่า :

        ราชสีห์ตัวนั้น นิ้วก็นิ้วราชสีห์ เล็บก็เล็บราชสีห์

ยืนก็ยืนด้วยเท้าราชสีห์ มีอยู่ตัวเดียวในหมู่ราชสีห์

ย่อมบันลือด้วยเสียงอีกอย่างหนึ่ง *

^* ออกเสียงเหมือนสุนัขจิ้งจอก ไม่เหมือนพวกราชสีห์เหล่าอื่น

พระโพธิสัตว์ได้สดับคำนั้นแล้ว จึงกล่าวว่า ดูก่อนลูก สัตว์นี้เป็นพี่น้องของลูก เป็นลูกของนางสุนัขจิ้งจอก มีรูปเหมือนเรามีเสียงเหมือนแม่ แล้วจึงเรียกลูกนางสุนัขจิ้งจอกมาสั่งสอนว่านี่แน่ลูก ตั้งแต่นี้ไป เมื่อเจ้าจะอยู่ในที่นี้ จงอยู่เงียบ ๆ ถ้าเจ้าเปล่งเสียงอีก ราชสีห์ทั้งหลายจะรู้ว่าเจ้าเป็นสุนัขจิ้งจอก จึงกล่าวคาถาที่ ๒ ว่า :

        ดูก่อนเจ้าผู้เป็นบุตรราชสีห์ เจ้าอย่าบันลือเสียงอีกเลย

จงมีเสียงเบา ๆ อยู่ในป่า

เขาทั้งหลายพึงรู้จักเจ้าด้วยเสียงนั้นแหละ

เพราะเสียงของเจ้าไม่เหมือนกับราชสีห์ผู้เป็นพ่อ

พระศาสดาทรงนำพระธรรมเทศนานี้มาแสดงแล้ว ทรงประชุมชาดกว่า ลูกสุนัขจิ้งจอกในครั้งนั้นได้เป็น โกกาลิกะ ในครั้งนี้ ลูกราชสีห์ร่วมชาติได้เป็นราหุล ส่วนพญามฤค คือเราตถาคตนี้แล

จบ สีหโกฏฐุกชาดก